Co pracownicy powinni wiedzieć o pracy z domu i telepracy

Praca z domu/telepraca jest obecnie mocno zakorzeniona w wielu zawodach i stała się integralną częścią nowoczesnego życia zawodowego. Jasne zasady prawne mają zastosowanie do wszystkich osób pracujących z domu lub w podróży.

Od 1 stycznia 2025 r. home office zostanie rozszerzone o telepracę, która w przyszłości będzie obejmować nie tylko pracę we własnym domu, ale także w innych miejscach uzgodnionych z pracodawcą, takich jak kawiarnie. Nowe przepisy będą miały zastosowanie do wszystkich nowo zawieranych umów o telepracę.

Dotychczasowe umowy home office pozostaną w mocy i będą mogły zostać odpowiednio przedłużone.

Oto najważniejsze odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące pracy z domu i telepracy.

  1. jaka jest różnica między pracą z domu a telepracą?

W przyszłości (od 1 stycznia 2025 r.) praca z domu będzie formą telepracy. 

Telepraca może być wykonywana w dowolnym miejscu uzgodnionym z pracodawcą. Tłem nowego rozporządzenia jest to, że intencją było zapewnienie ochrony w ramach prawa pracy dla pracy poza własnymi czterema ścianami.

2 Czy mój pracodawca może zmusić mnie do pracy z domu/pracy zdalnej?

Odpowiedź jest jasna: nie, nie może. W przypadku pracy w domu i telepracy wymagana jest pisemna umowa. Pracownik musi wyrazić na to zgodę, w przeciwnym razie praca z domu/telepraca nie jest możliwa. I odwrotnie, oznacza to również, że nie masz prawa do pracy z domu/telepracy, jeśli pracodawca nie wyrazi na to zgody.

  1. Czy muszę korzystać z własnego laptopa lub prywatnego telefonu komórkowego podczas pracy z domu lub telepracy?

Nie, sprzęt do pracy, taki jak komputer lub telefon komórkowy, musi być zapewniony przez pracodawcę.

Jeśli tego nie zrobi, a pracownik korzysta z własnego laptopa lub telefonu komórkowego, pracodawca musi wypłacić zwrot kosztów, tj. pewien wkład finansowy.

Jego wysokość musi zostać uzgodniona lub, w firmach z radą zakładową, może istnieć umowa zakładowa, która to reguluje. Rekompensata musi być jednak rozsądna.

4 Jeśli pracuję w domu, zużywam więcej energii elektrycznej i korzystam z prywatnej sieci WLAN. Czy otrzymam zwrot tych kosztów?

W każdym przypadku pracodawca musi zwrócić koszty Internetu, a co do zasady również koszty energii elektrycznej – chociaż można tu uzgodnić inne ustalenia. Koszty energii elektrycznej niekoniecznie muszą być zwracane.

  1. Czy pracując z domu lub w formie telepracy muszę być dostępny poza godzinami pracy?

Nie. Obowiązują takie same godziny pracy jak w miejscu pracy. Obowiązuje zatem czas rozpoczęcia i zakończenia pracy. Praca w domu lub w formie telepracy nie uprawnia do pracy w nocy i w weekendy.

Wskazówka: Zawsze zapisuj swoje godziny pracy tak dokładnie, jak to możliwe!

6 Moje dziecko wylalo kakao  na firmowego laptopa. Czy muszę wymienić urządzenie?

Nie. Jeśli członkowie rodziny (ale także zwierzęta domowe) uszkodzą coś nieumyślnie, nie musisz rekompensować szkody w całości, a w wielu przypadkach wcale.

  1. Kupiłem nowe krzesło do mojego domowego biura. Czy za to również należy mi się rekompensata – jeśli tak, to jak to zrobić?

Zakup mebli do domowego biura o wartości maksymalnie 300 euro można odliczyć od podatku.

Ważne: Zachowaj faktury i nie wyrzucaj ich!

  1. Co z moim ubezpieczeniem wypadkowym podczas pracy w domu/pracy zdalnej?

Zasadniczo jesteś ubezpieczony od wypadków podczas pracy – niezależnie od miejsca wykonywania pracy.

Jednak zmiana prawna od 1 stycznia 2025 r. rozróżnia wypadki związane z dojazdem do pracy.

Wypadki związane z dojazdem do pracy (patrz poniżej) są ubezpieczone, jeśli praca odbywa się w domu, w którym masz główne lub dodatkowe miejsce zamieszkania, w domu bliskiego krewnego lub w przestrzeni coworkingowej – jeśli odległość do domu nie jest większa niż zwykły dojazd do pracy. 

Tytułem wyjaśnienia: wypadki związane z dojazdem do pracy to wypadki, które mają miejsce w drodze z biura domowego do miejsca pracy, na wizytę lekarską, do grupy zainteresowań lub, na przykład, gdy zabierasz dzieci do przedszkola i wracasz do biura domowego.

Uwaga: Jeśli mieszkasz i pracujesz na przykład w Grazu i zgodzisz się na Innsbruck jako miejsce telepracy, nie jesteś ubezpieczony od wypadków podczas podróży z Grazu do Innsbrucka. W każdym razie praca w Innsbrucku jest ubezpieczona jak wspomniano powyżej.

  1. Czy pracodawca może powiedzieć, że muszę przyjść do biura na spotkanie pomimo pracy z domu/telepracy?

Tak, tak jak pracodawca może wysyłać mnie na spotkania poza biurem, tak samo może wezwać mnie do biura z mojego biura domowego na spotkanie.

  1. Jakie są przepisy dotyczące przerw podczas pracy z domu lub telepracy?

Oczywiście masz prawo do przerwy podczas pracy z domu. To, kiedy je zrobisz, zależy od Ciebie.

Jedno jest pewne: na koniec zmiany musisz przepracować godziny uzgodnione z pracodawcą. 

Nasza rada: Rejestruj swoje godziny pracy tak dokładnie, jak to możliwe i upewnij się, że przestrzegasz okresów odpoczynku i przerw!

  1. Czy mój pracodawca może mieć na mnie oko, gdy pracuję z domu lub w formie telepracy?

Pracodawca nie może wymagać, aby kamera wideo komputera była włączona przez cały czas, ani używać oprogramowania monitorującego ruchy klawiatury lub myszy.

Jeśli chcesz, możesz brać udział w wideokonferencjach, ale pracodawca musi zapewnić niezbędne do tego środki techniczne.

Zasadniczo wydatki na ergonomiczne meble (np. krzesła obrotowe) w wysokości do 300 euro rocznie można odliczyć jako wydatki związane z pracą.

Jeśli pracodawca zwraca ci wydatki na biuro domowe, jest to zwolnione z podatku i ubezpieczenia społecznego do wysokości trzech euro dziennie. Jeśli jednak nie płaci nic lub mniej, można ubiegać się o tak zwane „zróżnicowane koszty reklamy”. 

Ponadto wydatki związane z pracą mogą być brane pod uwagę do celów podatkowych, tak jak poprzednio, przy czym zwrot kosztów przez pracodawcę i wszelkie zróżnicowane koszty reklamy muszą zostać skompensowane. 

Wyżej wspomniane wydatki na ergonomiczne meble (do 300 EUR rocznie) i zróżnicowane koszty reklamy mogą być uwzględnione w ramach rocznego rozliczenia podatkowego pracowników („zeznania podatkowego”).

Gdzie wpisać home office w zeznaniu podatkowym?

Meble ergonomiczne można wpisać online w osobnym polu kwotowym (kod 158). 

Jeśli zeznanie podatkowe jest składane w formie papierowej, należy dodać dodatek L 1 HO-2020, który jest dostępny dla takich wydatków od kwietnia 2021 r.

Ile mogę odliczyć do celów podatkowych?

Zależy to w dużej mierze od własnych wydatków. Zasadniczo wydatki na ergonomiczne meble (np. krzesła obrotowe) w wysokości do 300 EUR rocznie można odliczyć .

Jak odliczyć home office od podatku?

Wspomniane wyżej wydatki na ergonomiczne meble (do 300 euro/rok) oraz zróżnicowane koszty reklamy można uwzględnić w ramach rocznego rozliczenia podatkowego pracowników („zeznania podatkowego”).

Czy muszę sam udokumentować liczbę dni, w których pracuję z domu?

Nie. Twój pracodawca musi to zrobić, a liczba dni przepracowanych w domu musi być również wykazana na rocznym odcinku wypłaty.

Na przykład: Jeśli pracujesz 100 dni w biurze domowym lub za pośrednictwem telepracy, a dzień pracy w biurze domowym/telepracy jest wyceniany na 3 euro, będzie to 300 euro. Jeśli jednak pracodawca płaci ci tylko 200 euro, możesz odliczyć różnicę w wysokości 100 euro jako wydatki związane z dochodem. 

Na podstawie oegb.at artykul w jezyku polskim opracowala Mgr Grazyna Walega

To może Cię też zainteresować